Andere tijden

Sinds jaar en dag is Andere Tijden een van mijn favoriete tv-programma’s. Ik vind het boeiend en leerzaam om gebeurtenissen uit het verleden overzichtelijk (en vaak in een bredere context) gepresenteerd te krijgen. Vaak gaat het over dingen die ik ooit tijdens geschiedenislessen, in kranten of bijvoorbeeld bij kwisvragen voorbij heb horen of zien komen, maar waarvan ik het grotere verhaal niet (goed) kende. Maar soms zijn het gewoon de oude beelden die me doen beseffen dat tijden almaar veranderen, zoals Bob Dylan ooit zong.
Kort geleden zag ik een herhaling van een aflevering die ging over vergeten beroepen. Er waren beelden van onder meer de klepperman. Dit was een man die ‘s nachts waakte en met een soort houten ratel herrie maakte (door te 'klapperen') en riep hoe laat het was (is daar misschien de gewoonte ontstaan om ‘s nachts bij herrie op straat iets te roepen als ‘weet je wel hoe laat het is, idioot!?). Ook toonde de uitzending bijvoorbeeld de porder (die mensen wekte door met zijn stok tegen de deur of het slaapkamerraam te tikken) en de tonnenman (die de poepdozen ophaalde en leegde).

Dit zijn natuurlijk beroepen uit ver vervlogen (andere) tijden, maar toen even later ook een lorrenboer in beeld verscheen kwamen bij mij ook persoonlijke herinneringen naar boven. Het waren nota bene beelden uit Dordrecht; mijn geboorteplaats... In de jaren zestig liep in onze buurt nog een lorrenboer op straat. ‘uuLorrûûh, uuLorrûûh, uuLorrûûh’ klonk het dan. In m’n geheugen zag hij eruit zoals een lorrenboer eruit hóórt te zien. Een wat verweerd gezicht, beetje kromme rug, een donkerbuin jasje en een pet op z’n kop. Soms was hij met z’n kar maar vaak liep hij ook met een grote juttezak op z’n rug. Het was de tijd dat ook de melkboer nog met z’n ‘ijzeren hond’ langs de deuren reed en ter plaatse flessen voltapte. En in die jaren kwam ook de kolenboer langs om het kolenhok in onze kelder (onderhuis) vol te storten.

Tja, dat waren andere tijden. Kolenkachels zijn sowieso niet meer van deze tijd. Zelfs de kolencentrales gaan over een poosje dicht omdat ze niet goed zijn voor het milieu. Maar die lorrenboer was zijn tijd eigenlijk vooruit. Hij had nog nooit van zaken als recycelen en circulaire economie gehoord, maar was al met milieu en hergebruik bezig ver voor de groene politieke partijen, actiegroepen en mensen die dat vandaag de dag doen. Hij wás geen geitenwollen sok, maar gaf ze (samen met allerlei andere kledingstukken) wél een tweede leven.