'Wat wil je morgen op je brood?' is de vraag die ik vrijwel elke zondag- tot donderdagavond stel, ongetwijfeld net zoals dat in vele andere gezinnen met kinderen plaatsvindt. Meestal is het antwoord van mijn veertienjarige zoon iets als 'twee met salami en kaas (en mag dat cheddar zijn?) en twee met pinda- of smeerkaas', maar soms ook hoor ik iets als 'maakt niet uit'. Ik smeer 's avonds mijn eigen boterhammen voor de volgende werkdag en dan is het een kleine moeite om een paar (maar wel steeds meer) boterhammen te smeren voor m'n zoon die voor tussen de middag ook brood nodig heeft.
Toen ik een paar dagen terug de bovenstaande vraag stelde kwam Bastiaan naast me staan en zei hij 'Weet je pap, als ik op school m'n boterhammen eet, denk ik er eigenlijk nooit bij na dat jij die de avond ervoor hebt staan smeren...' Ik moest erom glimlachen en zei dat ik dat logisch vond, en zeker voor een kind. Want zeg nou zelf: hoe vaak denken we als volwassene over dat soort dingen na? Ja, wanneer ik een vers gestreken (en lekker ruikend) overhemd in m'n tas stop om later - na mijn fietstocht en douche - op kantoor aan te trekken denk ik aan Wilma die 'm gestreken heeft. Maar er zijn zo veel dingen die door een ieder als vanzelfsprekend gedaan worden.
Ik denk ook niet aan het sjouwen van de zware boodschappentas wanneer ik een fles frisdrank uit de koelkast pak. Of aan de kip die zo heeft moeten persen wanneer ik een eitje kook of bak. Of aan de lange wachtrij bij de kassa wanneer ik van iemand een kadootje krijg. Nou zijn dit natuurlijk wat 'onschuldige' en lullige voorbeelden, maar als we wat verder kijken...
Ik denk geen moment aan de aardbevingen in Groningen wanneer ik het gas aanzet, of aan de kinderen in de lage lonen landen wanneer ik m'n iPad gebruik, of aan de verschrikkelijke toestanden in de brandgevaarlijke textielfabrieken in Bangladesh wanneer ik een spijkerbroek koop.
Raar eigenlijk, hoe mijn hersenen naar aanleiding van een simpele vraag over broodbeleg de stap maakten naar dit soort complexe mondiale vraagstukken. Maar toch: is het niet hartstikke nodig dat we wat meer over dat soort dingen nadenken?
'Brood-nodig' is het enige juiste antwoord.
Denk ik..
